'80% van het peloton heeft astma': is dit de nieuwe vorm van doping?
Nieuws
Doping lijkt anno 2024 uit het peloton verdwenen. Renners worden nog zelden betrapt op verboden middelen. Volgens een onderzoek van Radio France wordt illegale doping nu evenwel vervangen door een andere omstreden methode.
Het rapport, dat vrijdag gepubliceerd werd, stelt dat renners tegenwoordig fietsende apotheken zijn. Ze gebruiken een 'cocktail' aan (legale) medicijnen en supplementen met prestatiebevorderende effecten. Het gaat om middelen als ketonen, pijnstillers (paracetamol, tapentadol), middelen tegen astma, caffeïne, thiocolchicoside, Voltaren en zelfs microdosissen van illegale middelen.
De onderzoekers interviewden renners, teammanagers en anti-dopingautoriteiten. Daaruit blijkt dat profrenners een arsenaal aan medicijnen, die niet op de verboden lijst van WADA staan, ter beschikking gesteld krijgen. Die middelen kunnen pijn verminderen, krampen verlichten, recuperatie versnellen... en hebben dus een (onrechtstreeks) prestatiebevorderend effect.
Volgens Jean-Pierre Verdy, voormalig hoofd van het Franse antidopingagentschap, komt een combinatie van dergelijke medicijnen feitelijk neer op legale doping. "Alle medicijnen die pijn wegnemen, waardoor je kunt ontspannen, krampen kunt wegnemen, iets sneller kunt herstellen... Al deze toegestane producten bij elkaar worden doping."
Therapeutische vrijstelling
Een andere bezorgdheid van de onderzoekers is het misbruiken van therapeutische vrijstellingen. Dat wil zeggen dat renners illegale middelen wél mogen gebruiken voor medische doeleinden. Renners hebben daarvoor enkel een doktersvoorschrift nodig... van hun eigen ploegdokter.
Die methode is niet nieuw. In de jaren 90 werden bijvoorbeeld massaal cortisonen toegediend door ploegdokters. Cortisone is een verboden ontstekingsremmer, maar mag wel gebruikt worden om bv een gewrichtsontsteking in de knie, schouder, elleboog... te behandelen. Daar werd veelvuldig misbruik van gemaakt.
Lance Armstrong testte in de Tour van 1999 maar liefst vier keer positief op het gebruik van cortisonen. De Amerikaan verklaarde achteraf dat die cortisonen dienden om zadelpijn te behandelen. Hij kwam er mee weg met een certificaat van zijn ploegarts (dat pas achteraf werd opgemaakt).
Vandaag zouden renners volgens het onderzoek van Radio France hetzelfde doen met Ventolin (een middel tegen astma). "Ik merkte dat 80% van de renners in het peloton astmatisch was en dat ze met hun therapeutische vrijstelling Ventolin (Salbutamol) konden nemen", zegt Verdy. "Maar Ventolin, ingenomen in hoge dosissen, heeft een anabole (prestatieverhogende) werking." Chris Froome werd trouwens tijdens de Vuelta van 2017 betrapt op een te hoge dosis Salbutamol!
Gevaar voor gezondheid
Het nemen van dergelijke medicijnen is uiteraard niet zonder gevaar. Van Ketonen wordt bijvoorbeeld verondersteld dat ze gebruikt worden om het herstel te bevorderen, maar ze verhogen ook de concentratie EPO in het bloed. Het effect op de gezondheid van renners is nog niet voldoende onderzocht.
Hetzelfde geldt voor het inhaleren van het giftige gas koolstofmonoxide, een risicovolle methode om de maximale zuurstofopname te verbeteren. Die methode is niet verboden door wereldantidopingagentschap WADA, maar potentieel wel zeer gevaarlijk.
Visma - Lease a Bike, UAE Team Emirates en Israel-Premier Tech beschikken alvast over een 'koolstofmonoxide rebreather', een apparaat dat een nauwkeurige dosering van koolmonoxide in de longen mogelijk maakt. Ze gebruiken het naar eigen zeggen enkel als meetinstrument om tijdens een hoogtestage de belangrijkste bloedwaarden nauwkeurig te kunnen meten. De stap van meten naar inhaleren is evenwel heel eenvoudig.
Zelfde fiets
Emmanuel Brunet, performance manager bij de Franse wielerfederatie, ziet een opmerkelijke kloof tussen wereldtoppers zoals Tadej Pogacar en de rest van het peloton, die hij niet kan verklaren.
"In de WorldTour heeft iedereen ongeveer dezelfde fiets, band en kledij", vertelt hij aan Cyclingnews. "Verschillen tussen renners kunnen wellicht het gevolg zijn van een verschil in genen. Maar daar hebben we niets van gemerkt toen ze bij de junioren en beloften koersten."
